شناخت ترکیب بندی در عکاسی

معرفی کتاب شناخت ترکیب بندی راهنمای میدانی: چگونه دیده و عکس‌های اثرگذار بسازیم
کتاب شناخت ترکیب بندی راهنمای میدانی: چگونه دیده و عکس‌های اثرگذار بسازیم نوشتۀ برایان پیترسون، نحوۀ صحیح عکاسی با بهره‌گیری از قانون دیافراگم و کمپوزیسیون و خلق یک اثر هنری را به زبانی ساده و همراه با تصاویر به شما آموزش می‌دهد.

یک عکس شگفت‌انگیز از چه چیزهایی تشکیل شده است؟ اگر از عکاسان طبیعت بپرسید خواهند گفت: عکسی از گنبد نیمه (Half Dome) دره یوسمیتی در آب‌وهوایی نامساعد – و اگر شانس با شما یار باشد – و حفره‌ای میان ابرها که پرتوهای نور خورشید عصرگاه با زاویه از میان آن‌ها گذشته و چهره گنبد را درخشان کرده باشند. اگر از عکاسان فَشن بپرسید، خواهند گفت: عکسی از ساحلی که مدلی در حال دویدن به هوا پریده و هم‌زمان موجی به صخره پس‌زمینه او برخورد کرده است. اگر از عکاسان خبری بپرسید، خواهند گفت: عکسی از خانواده‌ای که به پهنای چهره اشک می‌ریزند و بخش زیادی از پیش‌زمینه عکس را پر کرده باشند و از بالای شانه‌شان بتوان بقایای خانه سوخته و خاکستر شده‌ آن‌ها را دید.

هر سه عکسی که ذکر شد را می‌توان عکس شگفت‌انگیز دانست و حتی بدون دیدن این عکس‌ها می‌توان آن‌ها را حیرت‌آور فرض کرد؛ یا شاید هم نباشند! با اینکه محتوای این سه عکس به «شگفت‌انگیز» بودن آن‌ها اشاره دارند ولی احتمال دارد که آن‌ها چنگی به دل نزده، هیچ اثری در بیننده به جای نگذاشته و بی‌احساس باشند. با وجود آنکه محتوای این عکس‌ها شگفت‌انگیز هستند، چطور چنین چیزی ممکن است؟ چون محتوای عکس، در نگاه اول، تأثیری بر جذابیت آن ندارد. عکس جذاب یعنی نحوه چیدمان محتوا.

کتاب شناخت ترکیب‌بندی راهنمای میدانی (Bryan Peterson’s understanding composition field guide‬) درباره زبان این چیدمان است و اینکه چطور این زبان، ذهنیت شما را بازتاب می‌کند. چراکه به عقیده برایان پیترسون (Bryan Peterson) هر عکسی که می‌گیرید، پرتره‌ای است شخصی از باطن شما و آنچه در درونتان می‌گذرد. حین ترکیب‌بندی هر عکس، تک‌تک چیدمان‌های شما، بخشی از درونتان را آشکار می‌کند؛ شمای مصمم، مردد، منفعل، غمگین، بلندپرواز، گریزان، دمدمی، خودانگیخته، متعادل، گرم، خشمگین و غیره. ترکیب‌بندی عکاسانه، مسیری مادام‌العمر است که گذرگاه‌های مختلفی را نشان می‌دهد اگر که بدانید کجا و چگونه سرنخ‌ها را بیابید – سرنخ‌هایی که در این کتاب با شما در میان گذاشته شده است.

روش‌های تکنیکی خوب هستند ولی با رهایی فاصله دارند. رهایی عکاسانه واقعی حاصل تمایل به دیدن دنیا با «چشم بکر» است. پیترسون روی دو واژه «تمایل» و «بکر» تأکید زیادی می‌کند. هر یک از شما با چشم بکر به دنیا می‌آیید ولی دیری نمی‌پاید که والدین و آموزگاران، دید شما را شکل داده و به شما یاد می‌دهند که چه چیزی خوب، بد، زیبا، زشت، ملال‌آور یا گیرا است. هدف کتاب حاضر ساده است: مهم نیست محتوای یک عکس چقدر پیش پا افتاده یا «زشت» باشد، چیدمان آن محتوا است که از آن، عکسی گیرا می‌سازد. چیدمانی که به‌نام ترکیب‌بندی (composition) نیز شناخته می‌شود.

چه از زباله‌ها عکاسی کنید یا گنبد نیمه در یوسمیتی یا یک مدل زیبا یا خانواده‌ای فلک‌زده، در هر صورت گیرایی عکس شما در گروی درک «قوانین» و ظرافت‌های یک چیدمان موفق است. گاهی به‌سادگی پُر کردن کادر است. برایان پیترسون می‌گوید: «اغلب با دیدن عکس‌های هنرآموزان می‌گویم: «فقط دو قدم تا عکسی گیرا فاصله داری!» به‌عبارت دیگر: به سوژه نزدیک شو تا بهتر بتوانی کادرت را با آن پُر کنی و یادت نرود که ارزان‌ترین و دم دست‌ترین لنز زوم می‌تواند پاهای خودت باشد! گاهی در حد رعایت قانون یک سوم است یا تغییر کادر افقی به عمودی؛ یا شاید سوژه شما با چرخاندن 45 درجه‌ای دوربین بهتر نشان داده شود. گاهی مشکل از عناصر مزاحم است یا انتخاب نادرست دیافراگم یا نقطه دید بد و یا اندکی خارج از فوکوس بودن سوژه.»

تعدادی تمرین دیداری در این کتاب هست که با هدف تربیت چشم شما طراحی شده‌اند تا نه تنها بهتر «ببینید» بلکه بتوانید چیدمان محتوای عکس را به‌روشی موفق و گیرا انجام دهید. این تمرین‌ها که آن‌ها را «ساعت زنگ‌دار» می‌نامند، دید خلاقانه درون هر یک از شما را بیدار می‌کنند، حتی آن‌هایی را که خواب عمیقی دارند!

کتاب شناخت ترکیب بندی راهنمای میدانی برای چه کسانی مناسب است؟

اگر به هنر عکاسی علاقه‌مند هستید و قصد دارید آن را بیاموزید، این کتاب خارق‌العاده را نباید از دست بدهید.

با برایان پیترسون بیشتر آشنا شویم:

برایان پیترسون عکاس، نویسنده و مدرس عکاسی با بیش از 40 سال سابقه. وی جوایز بسیاری برنده شده است از جمله هفت بار جایزه سالانه Communication Arts Photography Annual، چهار بار جایزه Print Magazine و نیز جایزه ارزشمند New York Art Directors Gold Award. او سردبیر دو نشریه Popular Photography و Outdoor Photographer بوده و از بنیانگذاران مدرسه عکاسی آنلاین BPSOP. com است. در جامعه عکاسی او را به عنوان نویسنده چندین کتاب مشهور عکاسی می‌شناسند. علاوه بر این او عکاس تبلیغاتی مشهوری است و از مشتریان او می‌توان به شرکت‌های American Express، Kodak، Citibank، UPS و Phillips اشاره کرد.

در بخشی از کتاب ترکیب‌بندی راهنمای میدانی می‌خوانیم:

وقتی می‌شود باغچه‌ای را به خانه آورد چرا باید تا بهار صبر کرد؟ ماه سرد فوریه بود و من که تازه از خواربارفروشی به خانه برگشته بودم، دسته‌گلی را داخل گلدان بزرگی گذاشته و غرق عکاسی از آن شدم. در این عکس، گل‌های پشت ساقه این زنبق هلندی که مقداری آب روی آن اسپری کرده‌ام خارج از فوکوس هستند. ساقه حدود 15 سانتی‌متر از گل‌ها فاصله دارد. در دنیای عکاسی ماکرو، پس‌زمینه‌ای با 15 سانتی‌متر فاصله معادل پس‌زمینه‌ای با 80 سانتی‌متر فاصله در عکاسی با لنز نرمال است که علت تار بودن زیادی گل‌ها را توضیح می‌دهد.

درسی که اینجا می‌آموزیم ساده است: شما هنرمند هستید، پس مسئولیت کامل نتایج عکس‌های خود را بپذیرید، از جمله تجربه طراحی و خلق هر عکس را، حتی اگر به معنی جابه‌جا کردن اشیائی در صحنه باشد. بعضی‌ها این نظر مرا قبول ندارند اما بی‌شک حین عکاسی بارها نقطه دید خود را با بالا رفتن از پله‌ها یا دراز کشیدن روی زمین تغییر داده‌اید، بارها لنز عوض کرده‌اید یا بارها از فلاش و نور مکمل استفاده کرده‌اید. از آن جا که مرتباً از این نوع تغییرات برای گرفتن عکس بهتر استفاده می‌کنید چرا قبول جابه‌جایی اشیاء یا سوژه، برداشتن یک برگ یا چند تکه زباله از سر صحنه برایتان سخت است؟ آن برگ را نیز نسیمی با خود آورده و احتمالاً با نسیمی از آن جا خواهد رفت. آیا می‌توانید نقاشی را تصور کنید که به‌خاطر «افزودن» چیزی به بومش سرزنش شده باشد؟

بعضی از عکاس‌ها (و بسیاری از باشگاه‌های عکاسی) به‌شدت معتقدند که عکاسی گیرا، جز پشتکار و شانس به چیز دیگری نیاز ندارد. اگر این ایده درست بود کتاب تاریخچه عکس‌های گیرا به صد صفحه هم نمی‌رسید. مثلاً عکس Le basier de l’hotel de ville (بوسه‌ای نزدیک ساختمان شهرداری) اثر روبرت دوانو را که یکی از مشهورترین عکس‌های دنیا است در نظر بگیرید. سال‌ها همه تصور می‌کردند این عکس به‌طور تصادفی گرفته شده است. تا اینکه در دهه 90 میلادی مشخص شد دو سوژه عکس، دو مدل بودند که دوانو آن‌ها را جایی مقابل یک کافه فرانسوی قرار داده و آنقدر جابه‌جا کرده بود تا عکس مطلوبش را بگیرد. تراژدی واقعی این است که دوانو نمی‌توانست پشت صحنه واقعی این عکس را برملا کند زیرا در آن دوران، عکاسی فقط وقتی به‌معنی «هنر» بود که عکس، به‌طور بی‌مقدمه و بدون هیچ‌گونه دستکاری یا تغییر گرفته می‌شد.

فهرست مطالب کتاب
درباره نویسنده
مقدمه
فصل 1: یادگیری دیدن: استخراج گنج از صحنه‌های معمولی
فصل 2: قانون دیافراگم و سرعت شاتر
فصل 3: پُر کردن کادر: دو قدم تا یک ترکیب‌بندی گیرا
فصل 4: انتخاب پس‌زمینه
فصل 5: استفاده از بوم خالی
فصل 6: افزودن جذابیت به پیش‌زمینه
فصل 7: خلق کنتراست
فصل 8: نسبت طلایی، قانون یک سوم و قانون وزن بصری
فصل 9: افقی در برابر عمودی
فصل 10: کادر در کادر
فصل 11: جزئیات را جدی بگیرید
فصل 12: استخراج گوهر صحنه
فصل 13: ثبت لحظه قطعی
فصل 14: زمان شکستن قوانین
از همین مترجم

ادامه فهرست
مشخصات کتاب الکترونیک
نام کتاب کتاب شناخت ترکیب بندی راهنمای میدانی: چگونه دیده و عکس‌های اثرگذار بسازیم
نویسنده برایان پیترسون
مترجم نیما عربشاهی
ناشر چاپی انتشارات بیان روشن
سال انتشار ۱۳۹۹
فرمت کتاب EPUB
تعداد صفحات ۲۳۲
زبان فارسی